Włosy od zawsze były symbolem zdrowia, urody i pewności siebie. Ich gęstość, połysk i ogólna kondycja stanowią nie tylko atrybut estetyczny, ale również odzwierciedlenie stanu naszego organizmu. Nic więc dziwnego, że nadmierne wypadanie włosów budzi niepokój i skłania do poszukiwania skutecznych rozwiązań. Na rynku roi się od produktów, które obiecują spektakularne efekty — kapsułka, która wzmacnia włosy, tabletka na szybki wzrost włosów, suplement diety przywracający bujną czuprynę. Ale czy rzeczywiście suplementy mogą rozwiązać problemy włosów i skóry głowy?
Czym zajmuje się trychologia?
Trychologia - pojęcie wywodzące się z greki (trikhos – włos, logos – nauka), to obszar wiedzy łączący różne dziedziny, który koncentruje się na zapobieganiu, rozpoznawaniu oraz terapii schorzeń związanych z włosami i owłosioną skórą głowy. Wyróżnia się dwa główne nurty: medyczny i kosmetyczny. Trychologia medyczna skupia się na analizie stanu zdrowia oraz leczeniu chorób skóry głowy i włosów, natomiast odmiana kosmetyczna koncentruje się na działaniach profilaktycznych i zabiegach pielęgnacyjnych, mających na celu poprawę ich kondycji i wyglądu.
Problemy trychologiczne - jakie występują?
Do najczęstszych problemów trychologicznych należą wypadanie włosów oraz choroby skóry głowy, takie jak łuszczyca, łojotokowe zapalenie skóry czy łupież.
Łuszczyca to przewlekła choroba autoimmunologiczna, zaostrzająca się m.in. pod wpływem stresu czy infekcji. Łojotokowe zapalenie skóry wiąże się z nadmiernym wydzielaniem łoju i często powiązane jest z ogólnym stanem zdrowia. Łupież zazwyczaj wynika z nadmiernego namnażania grzybów Malassezia i powoduje świąd oraz łuszczenie skóry.
Wypadanie włosów dzieli się na łysienie bliznowaciejące (np. liszaj płaski, twardzina) i niebliznowaciejące, do którego należą:
- łysienie androgenowe – uwarunkowane hormonalnie i genetycznie,
- telogenowe – związane m.in. z niedoborami, stresem, chorobami, zmianami hormonalnymi np. po porodzie
- plackowate – o podłożu autoimmunologicznym.
Każdy z tych problemów wymaga indywidualnej diagnozy i dobranej terapii.
W jaki sposób leczy się wypadanie włosów w gabinecie trychologicznym?
Wszystkie wspomniane wcześniej schorzenia cechują się dużym stopniem złożoności i trudnością w leczeniu, dlatego skuteczna terapia wymaga uwzględnienia ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Co to w praktyce oznacza? Aby osiągnąć optymalne efekty leczenia, niezbędne jest połączenie odpowiednio dobranej farmakoterapii, właściwej pielęgnacji, zmian w codziennych nawykach oraz świadomej suplementacji. Trzeba jednak podkreślić, że suplementacja ma sens wyłącznie wtedy, gdy jest dostosowana indywidualnie. Najważniejszym krokiem jest zatem określenie, jakie substancje będą dla danej osoby najbardziej potrzebne i wspierające w procesie terapii.
Przeczytaj także: Od czego zależy gęstość oraz grubość włosów?
Niedobory, jakich witamin i minerałów mogą powodować wypadanie włosów?
Włosy pełnią w organizmie funkcję drugorzędną – dostarczane wraz z dietą składniki odżywcze w pierwszej kolejności wspierają pracę najważniejszych narządów, takich jak serce czy mózg. Dopiero w dalszej kolejności zasoby trafiają do struktur mniej istotnych z punktu widzenia przetrwania, w tym właśnie do włosów. Co więcej, to właśnie włosy bardzo szybko reagują na wszelkie niekorzystne zmiany zachodzące w organizmie – na przykład w sytuacjach, gdy zapotrzebowanie na składniki odżywcze wzrasta i pojawiają się ich niedobory. Wówczas organizm może „zdecydować”, że włosy są mu najmniej potrzebne i ograniczyć ich odżywienie, co często prowadzi do ich osłabienia lub nadmiernego wypadania. Właśnie dlatego niedobory niektórych składników odżywczych w organizmie mogą prowadzić do wzmożonego wypadania włosów. Niedobory, jakich witamin i minerałów mogą prowadzić do wzmożonego wypadania włosów?
Witamina A – jej niedobór może prowadzić do nadmiernego rogowacenia zarówno naskórka, jak i mieszków włosowych, co pogarsza kondycję skóry głowy.
Witaminy z grupy B – kompleks obejmuje m.in. tiaminę (B1), ryboflawinę (B2), niacynę (B3), kwas pantotenowy (B5), pirydoksynę (B6), biotynę (B7), aktywne formy kwasu foliowego (B9) oraz witaminę B12 (np. metylokobalaminę). Braki witamin B2, B9 i B12 mogą nasilać wypadanie włosów, natomiast deficyt B1 może sprzyjać rozwojowi chorób autoimmunologicznych i pośrednio pogłębiać androgenowe łysienie.
Witamina C – odgrywa rolę w uwalnianiu żelaza z ferrytyny, co ma znaczenie w łysieniu telogenowym. Ponadto chroni mieszki włosowe przed stresem oksydacyjnym, wspomagając ich funkcjonowanie.
Witamina D – ma istotne znaczenie w pobudzaniu wzrostu włosów, a także może wpływać na przebieg chorób o podłożu autoimmunologicznym.
Witamina E – jej brak może skutkować rogowaceniem skóry oraz obniżeniem odporności organizmu.
Witamina K – oprócz udziału w procesie krzepnięcia krwi, wykazuje właściwości przeciwgrzybicze i antybakteryjne.
Białko – jest podstawowym budulcem włosów, jego niewystarczające spożycie może prowadzić do pogorszenia ich struktury i osłabienia.
Tłuszcze – nadmiar tłuszczów nasyconych może nasilać wydzielanie sebum, podczas gdy deficyt nienasyconych kwasów tłuszczowych (zwłaszcza linolowego i linolenowego) sprzyja nadmiernemu wypadaniu włosów.
Cynk – pierwiastek niezbędny dla odporności. Niedobory są częste u osób z problemami nerkowymi, chorobami zapalnymi jelit czy celiakią. Objawy to m.in. osłabienie włosów, skóry i paznokci oraz większa podatność na infekcje.
Selen – składnik enzymów regulujących funkcjonowanie tarczycy. Zarówno jego niedobór, jak i nadmiar mogą prowadzić do utraty włosów.
Miedź – wzmacnia odporność, łagodzi stany zapalne, uczestniczy w produkcji hemoglobiny, kolagenu oraz elastyny. Wpływa też na strukturę włosa oraz działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.
Żelazo – jego niedobór, często występujący przy anemii, wiąże się z osłabieniem włosów, ich nadmiernym wypadaniem oraz łamliwością. Może także wpływać negatywnie na pracę tarczycy.
Magnez – pierwiastek wspomagający redukcję stanów zapalnych, co może pośrednio przyczyniać się do zmniejszenia intensywności wypadania włosów.
Wapń – brak wapnia może nasilać objawy zespołu policystycznych jajników, w tym utratę włosów. Nadmiar (np. przy nadczynności przytarczyc) również może mieć podobny efekt.
Krzem – wzmacnia włosy, skórę i paznokcie, poprawiając ich wygląd i kondycję.
Siarka – jej braki mogą objawiać się m.in. zmniejszoną wytrzymałością włosa i uczuciem chronicznego zmęczenia.
Polifenole – niektóre z nich np. resweratrol wydłużają fazę wzrostu włosa (anagen).
Inne składniki roślinne - wspierają mikrokrążenie skóry głowy i regulują poziom DHT – hormonu związanego z łysieniem androgenowym.
Jakie składniki suplementów diety poprawiają kondycję włosów i skóry głowy?
Skuteczna suplementacja wspierająca kondycję włosów oraz skóry głowy opiera się na obecności składników aktywnych, które oddziałują bezpośrednio na strukturę włosa, tempo wzrostu oraz ochronę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Jakie składniki suplementów na włosy wykazują najlepsze działanie?
L-lizyna - aminokwas biorący udział w budowie keratyny, czyli istotnego białka tworzącego łodygę włosa. L-lizyna wspiera tempo wzrostu włosów oraz wpływa na ich objętość i kształt, co przekłada się na ich pełniejszy i zdrowszy wygląd.
L-cysteina - podobnie jak L-lizyna, L-cysteina jest składnikiem keratyny i wpływa na przyspieszenie wzrostu włosów. Co więcej, poprawia twardość paznokci, co czyni ją wartościowym składnikiem suplementów dedykowanych kompleksowej pielęgnacji urody.
L-metionina - kolejny aminokwas budujący keratynę. Odpowiada za tempo wzrostu włosów, wspierając ich regenerację i strukturę od środka.
Jod - wpływa na prawidłowe funkcjonowanie skóry, w tym również skóry głowy. Jego odpowiedni poziom sprzyja zachowaniu zdrowego środowiska do wzrostu włosów.
Resweratrol - silny przeciwutleniacz, który chroni włosy i skórę przed działaniem promieni UV. Wykazuje właściwości przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, dzięki czemu pomaga utrzymać zdrową kondycję skóry głowy. Ponadto zapobiega degradacji włókien kolagenowych, co wpływa na zachowanie zdrowego wyglądu włosów.
Mangan - działa jako antyoksydant, neutralizując wolne rodniki powstające m.in. wskutek częstych zabiegów fryzjerskich, takich jak suszenie czy farbowanie. Chroni komórki włosów oraz skóry głowy przed stresem oksydacyjnym, wspierając ich długofalową kondycję.
Suplementacja przeciw wypadaniu włosów - czy może pomóc?
Wypadanie włosów to problem, który może mieć wiele przyczyn – od zaburzeń hormonalnych, przez stres i niedobory żywieniowe, aż po choroby autoimmunologiczne. W takich przypadkach suplementacja może okazać się istotnym wsparciem terapii, jednak pod warunkiem, że jest odpowiednio dobrana do potrzeb organizmu. Warto przede wszystkim sięgać po suplementy, które zostały przebadane trychologicznie, co stanowi dodatkowe potwierdzenie ich skuteczności we wsparciu kondycji włosów.
Należy jednak pamiętać, że suplementacja nie zastępuje diagnostyki i leczenia przyczyn wypadania włosów. Jej skuteczność zależy od indywidualnych uwarunkowań – np. poziomu składników w organizmie czy stanu zdrowia. Dlatego najlepsze efekty przynosi suplementacja celowana, poprzedzona badaniami laboratoryjnymi i konsultacją ze specjalistą (trychologiem, dermatologiem lub dietetykiem).
Podsumowując – tak, suplementacja może pomóc w walce z nadmiernym wypadaniem włosów, o ile jest stosowana świadomie i jako element szerszego, holistycznego podejścia do problemu.
- Bibliografia:
- dr Styczeń P., Włosom na ratunek, Art of Beauty, 2015, 2: 32-39.
- Musiał C., Trychologia kosmetologiczna i lekarska, 2022-11-18.
- Dąbrowska A., Znaczenie odżywiania w kuracjach trychologicznych – wywiad z trycholog i dietetyk Magdaleną Plichtą, Biotechnologia.pl, https://biotechnologia.pl/kosmetologia/znaczenie-odzywiania-w-kuracjach-trychologicznych-wywiad-z-trycholog-i-dietetyk-magdalena-plichta,23733, dostęp: 07.05.2025 r.