Suplementy i witaminy na insulinooporność

Insulina jest hormonem regulującym poziom cukru we krwi, wytwarzanym przez komórki beta wysp trzustkowych. Jej działanie opiera się na zwiększaniu wychwytywania glukozy i wprowadzaniu jej do wątroby, komórek mięśni szkieletowych oraz tkanki tłuszczowej. Oprócz tego insulina uczestniczy w przetwarzaniu węglowodanów w tłuszcze i zwiększa syntezę białek (poprzez dostarczanie pojedynczych aminokwasów) [1],[2].

Z kolei insulinooporność (IR, IO) to stan, w którym organizm wykazuje obniżoną wrażliwość na insulinę. IR niesie ze sobą ryzyko wielu zaburzeń metabolicznych, może prowadzić m.in. do cukrzycy typu 2. Często współistnieje również z takimi dolegliwościami i chorobami jak miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroba zwyrodnieniowa stawów, PCOS, obturacyjny bezdech senny, choroby układu sercowo-naczyniowego, czy niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby[1].

Czy insulinooporność to choroba?

Co istotne, insulinooporność nie została skategoryzowana jako odrębne schorzenie. Zamiast tego określa się ją jako jeden z elementów tzw. zespołu metabolicznego. IR może prowadzić do jego rozwoju wtedy, gdy występuje razem z nasilonym ogólnoustrojowym stanem zapalnym i otyłością (zwłaszcza brzuszną).

Dlatego jeśli u konkretnej osoby występuje obniżona wrażliwość tkanek na insulinę i dodatkowo m.in. otyłość, zwiększony poziom cholesterolu we krwi, nadciśnienie tętnicze, poziom glukozy na czczo równy lub wyższy od 100 mg/dl – można mówić o zespole metabolicznym, którego częścią jest właśnie insulinooporność[3].

Główne objawy insulinooporności

Objawy insulinooporności mogą być niespecyficzne, ale najczęściej występujące to:

• Nadmierna potliwość;
• Łatwe przybieranie na wadze;
• Senność po posiłku w ciągu dnia;
• Problemy ze snem w nocy;
• Częste bóle głowy;
• Ogromny apetyt na słodycze;
• Napady wilczego głodu po posiłkach;
• Rozdrażnienie, zmęczenie, zaburzenia koncentracji;
• Współistniejące zwiększone stężenie kwasu moczowego, hipertriglicerydemia i nadciśnienie tętnicze;
• Duże trudności w redukcji masy ciała pomimo aktywności fizycznej i odpowiedniej diety.

Symptomami szczególnie charakterystycznymi dla insulinooporności są łatwe przybieranie na wadze i ogromna trudność w zrzuceniu nadwagi. Przyczyną tych problemów jest m.in. fakt, że ze względu na wysoki poziom insuliny we krwi następuje ciągły wzrost tkanek i komórek oraz dochodzi do wzrostu apetytu[3].

Przyczyny i czynniki ryzyka insulinooporności 

Głównymi przyczynami insulinooporności są nadwaga i otyłość. Zbyt duża masa ciała wynika zazwyczaj z nieodpowiedniego stylu życia, w którym dominuje duża ilość tłuszczu i cukru w diecie przy jednoczesnym braku aktywności fizycznej. Za to tkanka tłuszczowa brzuszna jest aktywnym narządem endokrynnym, które produkuje substancje hormonalne powodujące insulinooporność. 

Poza nadwagą i otyłością, pozostałe czynniki ryzyka to: siedzący tryb życia, mała aktywność fizyczna, niektóre choroby endokrynologiczne (np. nadczynność tarczycy czy zespół Cushinga), uwarunkowania genetyczne, błędy dietetyczne (np. nadmierne spożywanie cukru, nieregularne posiłki), czy przyjmowanie niektórych leków (np. antydepresyjnych, przeciwpsychotycznych, sterydowych)[1]. 

Zmiana stylu życia przy niskiej wrażliwości tkanek na insulinę

W leczeniu insulinooporności szczególne znaczenie ma zmiana diety i wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Walka z tym stanem opiera się również na rezygnacji z używek takich jak alkohol i papierosy, które wywierają wpływ na poprawę wrażliwości na insulinę[3]. Oprócz tego zaleca się cykliczne wykonywanie badań, które pozwolą na wykrycie zaburzeń gospodarki węglowodanowej na ich wczesnym etapie.

Dieta w insulinooporności ma pomóc w unormowaniu glikemii po posiłku. Dlatego należy włączyć do codziennego menu produkty jak najmniej przetworzone o niskim indeksie i ładunku glikemicznym. Indeks glikemiczny przyjmowanych pokarmów to wskaźnik informujący o tym, jak szybko węglowodany zawarte w pożywieniu zostaną wchłonięte do krwi[4].   

Składniki suplementów diety dla osób z insulinoopornością

Osoby o niskiej wrażliwości tkanek organizmu na insulinę mogą sięgnąć również po suplementy diety. Niektóre preparaty zawierają m.in. mio-inozytol należący do grupy witamin B, który usprawnia transport glukozy do komórek wrażliwych na insulinę[5].

Inne składniki obecne w tego typu suplementach to kompleksy składników roślinnych, np. imbiru i berberyny o potencjalnym działaniu normalizującym poziom glukozy oraz usprawniającym jej transport do komórek[6].  W składzie produktów z tej kategorii znajdują się również jony cynku niezbędne do biosyntezy, magazynowania i wydzielania insuliny[7], oraz dodatki takie jak witamina D wspierająca układ odpornościowy czy witamina B12, która wpływa na zmniejszenie zmęczenia i znużenia, co jest częstym problemem osób z niską wrażliwością tkanek na insulinę[8].

Źródła:

Insulinooporność a przewlekła reakcja zapalna: https://www.researchgate.net/publication/318778957_Insulin_resistance_and_chronic_inflammation

Insulinooporność a zespół metaboliczny – charakterystyka i diagnostyka: https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/insulinoopornosc-a-zespol-metaboliczny-charakterystyka-i-diagnostyka/

https://sklep.nutropharma.pl/product-pol-130-Insuresin-30-saszetek-60-kapsulek.html

[2] https://www.researchgate.net/publication/318778957_Insulin_resistance_and_chronic_inflammation