Skóra, włosy, paznokcie

Skóra i jej przydatki często są pierwszym miejscem występowania objawów niedoborów składników odżywczych. Gęste włosy, mocne paznokcie i gładka skóra świadczą o dobrej kondycji całego organizmu. Mogą dowodzić, że podaż białek, tłuszczów i węglowodanów, a także witamin i składników mineralnych jest na odpowiednim poziomie. Do utrzymania prawidłowych funkcji organizmu niezbędne są wszystkie składniki odżywcze, niektóre z nich są szczególnie cenione za wsparcie skóry, włosów i paznokci. Warto podkreślić również rolę komponentów roślinnych, po które sięga się coraz częściej, doceniając dary natury. Wiele z nich okazuje się cennym źródłem witamin i składników mineralnych.

Objawy niedoboru składników odżywczych i ich przyczyny

Niedobór konkretnych składników odżywczych może być skutkiem chorób, nietolerancji pokarmowych lub zbyt niskiej podaży wartościowych odżywczo pokarmów. Ten problem może przejawiać się w postaci pewnych zaburzeń obserwowanych na skórze. Jako przykład mogą posłużyć długo gojące się rany, szorstkość skóry, czy nadmierne łuszczenie, które mogą świadczyć o niedoborach witaminy A [1]. Z kolei nadmierne przetłuszczanie skóry obserwuje się u osób, których dieta jest uboga w witaminę B1 [2]. Szybkie pojawienie się oznak starzenia może dowodzić niedoborów witaminy C, biorącej udział w syntezie kolagenu, lub witaminy E, która chroni przed negatywnym wpływem wolnych rodników [3]. Natomiast niewystarczająca podaż witaminy D może występować w przebiegu łuszczycy [4]. Kolejną chorobą skóry, która może świadczyć o niedoborach, jest łupież. W tym przypadku wykazuje się związek z witaminą B7, czyli biotyną [5]. Odpowiada ona także za zdrowy wygląd paznokci, odpowiedni ich wzrost i brak kruchości. Jeśli dotyka Cię problem nadmiernego wypadania włosów, warto sięgnąć po bogate źródła cynku.

Witaminy i składniki mineralne dla zdrowej i gładkiej skóry

Jednym z pierwiastków niezbędnych do utrzymania zdrowej skóry jest cynk. Jego niedobór może prowadzić m. in. do osłabienia funkcji układu odpornościowego, czego efektem może być zwiększone ryzyko występowania alergii i dermatoz. Cynk wpływa na proces regeneracji skóry, przyspiesza gojenie ran i wspiera metabolizm kolagenu [6]. Z kolei jod chroni skórę przed czynnikami zewnętrznymi. Wśród witamin istotnych dla zdrowia skóry znajdują się witaminy z grupy B:

• B5 wspomaga pigmentację włosów i gojenie się ran, hamuje stany zapalne błon śluzowych;
• B6 jest stosowana wspomagająco w leczeniu trądziku;
• B7 odpowiada za syntezę keratyny, wytwarzanie naturalnych substancji spajających komórki rogowe oraz hamowanie aktywności gruczołów łojowych;
• B9 (kwas foliowy) odpowiada za wzrost i likwidację uszkodzeń komórek oraz może opóźnić wystąpienie siwizny [7].

Równie ważna okazuje się witamina D, która wpływa na wygładzenie i ujędrnienie skóry oraz poprawę napięcia naskórka. Ponadto zwiększa odporność skóry na czynniki zewnętrzne [7].

Rola antyoksydantów w pielęgnacji skóry

Wolne rodniki wpływają na wiele funkcji życiowych komórki, w tym na podziały komórkowe przez uszkadzanie materiału genetycznego. Efektem tego zjawiska jest m.in. przyspieszenie procesu starzenia się na poziomie komórkowym. Zadaniem antyoksydantów jest ochrona komórek przed wolnymi rodnikami, czyli stresem oksydacyjnym. Do najczęściej wymienianych antyoksydantów wspierających skórę zaliczamy:

• witaminę A, która wspomaga tworzenie grubszego naskórka [8];
• witaminę C chroniącą przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, poprawiającą koloryt skóry [8];
• witaminę E wpływającą na poprawę elastyczności skóry, wygładzenie i redukcję widoczności przebarwień [7];
• resweratrol wykazujący działanie przeciwzapalne, chroniący witaminę C przed utlenianiem i przedłużający życie komórek skóry [9].
• Preparaty na gęste i mocne włosy

Dla wzmocnienia włosów istotna jest biotyna, która hamuje nadmierną pracę gruczołów łojowych i redukuje problem łupieżu. Nasze dzienne zapotrzebowanie na biotynę to 50 µg dziennie. Z kolei cynk ogranicza wypadanie i łamliwość włosów. Jest stosowany pomocniczo w przypadku łysienia plackowatego. Innym cennym składnikiem mineralnym jest miedź, a jej niedobór może objawiać się jako przedwczesne siwienie włosów [5]. Pomocne w utrzymaniu dobrej kondycji i zdrowego wyglądu włosów okazują się też składniki roślinne, także bogate w witaminy i składniki mineralne. Do tej grupy zaliczamy przede wszystkim bambus, najbogatsze źródło krzemu oraz skrzyp polny. Krzem sprzyja syntezie włókien kolagenowych, dzięki czemu wspiera utrzymanie dobrej kondycji włosów [10].

Elastyczne i wzmocnione paznokcie

Po raz kolejny należy podkreślić rolę cynku, która jest istotna również w procesie prawidłowego wzrostu paznokci. Jego niedobór jest przyczyną bielactwa paznokci [6]. Ważną funkcję pełni biotyna – zapobiega łamliwości, rozdwajaniu paznokci, a stosowana w czasie kuracji grzybicy paznokci pozwala osiągać zadowalające efekty [7]. Na twardość paznokci wpływają aminokwasy, a w tej grupie szczególnie cenna jest L-cysteina. Ograniczenie kruchości paznokci można uzyskać też poprzez stosowanie odpowiednią podaż żelaza.

Kompleksowe działanie suplementów diety

Skóra, włosy i paznokcie często jako pierwsze wysyłają sygnały ostrzegawcze o niedoborach w organizmie. Należy pamiętać, że podstawowym źródłem składników odżywczych powinna być zbilansowana dieta, stosowana systematycznie. Jeśli z różnych przyczyn nie jesteś w stanie dostarczyć odpowiedniej porcji witamin i składników mineralnych (np. po chorobie, w okresach intensywnego stresu czy pracy), jako wsparcie wybierz suplementy diety, które łączą w sobie najlepsze ilości składników, w odpowiednio dobranych porcjach. 

Źródła

^{1. Halina Bojarowicz, Anna Płowiec, Wpływ witaminy A na kondycję skóry.}

^{2. Iza Czajka, Domowa apteka.}

^{3. Karolina Olek-Hrab, Alicja Hawrylak, Magdalena Czarnecka-Operacz, Wybrane zagadnienia z zakresu starzenia się skóry.}

^{4. Karolina Sałagan, Rola witaminy D3 w patogenezie chorób skóry.}

^{5. Małgorzata Szklarczyk, Anna Goździalska, Jerzy Jaśkiewicz, Choroby oraz pielęgnacja skóry głowy i włosów.}

^{6. Maria Szcześniak, Bożena Grimling, Jan Meler, Cynk – pierwiastek zdrowia.}

^{7. Justyna Marwicka, Aleksandra Gałuszka, Zastosowanie preparatów witaminowych w procesie pielęgnacji skóry.}

^{8. Marta Bajcer, Paulina Cwil, Bernadeta Kania, Emilia Maślanka, Wpływ witamin antyoksydacyjnych na skórę i ich znaczenie w kosmetologii.}

^{9. Izabela Boniakowska, Marta Burzyńska, Joanna Jeleń, Monika Magnuszewska, Produkty naturalne dobroczynne i cenne dla kosmetologii: miód i produkty pszczele, czekolada owoce granatu i winogron oraz aloes.}

^{10. Krzysztof Błecha, Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety.}