Suplementy witaminy na wątrobę ochrona wątroby

Wątroba to niezbędny do życia narząd miąższowy i największy gruczoł trawienny, który jako jedyny w organizmie samodzielnie się regeneruje[2]. Niestety jest też narażony na stałe działanie ksenobiotyków, czyli szkodliwych związków chemicznych, których nie da się uniknąć - są to między innymi leki, pestycydy czy zanieczyszczenia środowiska [1]. Wątrobie nie służy również rozwój cywilizacyjny i szybkie tempo, w którym żyjemy. Narząd ten jest więc narażony na rozwój wielu schorzeń, często niemożliwych do wczesnego zdiagnozowania [2].

Szacuje się, że choroby wątroby to siódma najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce [2]. Warto pamiętać, że odpowiednia profilaktyka i dbanie o wątrobę każdego dnia pozwalają skutecznie chronić ten narząd przed rozwojem poważnych dolegliwości.

Wątroba - dlaczego jest tak ważna?

Wątroba pełni w organizmie wiele różnych funkcji. Najważniejsze z nich to między innymi [3]:

• funkcja metaboliczna - przetwarza składniki odżywcze wraz z pokarmem, reguluje temperaturę ciała (węglowodany, białka, tłuszcze, magazynuje witaminy);
• funkcja wydzielnicza - wątroba wydziela żółć do przewodu pokarmowego, która jest niezbędna do trawienia tłuszczu;
• funkcja odtruwająca - z jelita do wątroby docierają również substancje toksyczne dostarczone drogą przewodu pokarmowego lub powstające w trakcie trawienia. Mogą być to hormony, niektóre leki, alkohol, konserwanty, amoniak. Wątroba neutralizuje toksyny lub przekształca je w nieaktywne substancje, które są następnie wydalane z organizmu (m.in. z moczem). 

Jakie są główne przyczyny i objawy problemów z wątrobą?

Najczęstsze przyczyny stłuszczenia wątroby to czynniki ryzyka, takie jak np. przejadanie się, nadwaga i otyłość, złe nawyki żywieniowe, zażywanie niektórych leków i preparatów ziołowych, nieprawidłowa dieta, ekspozycja na działanie toksyn. 

Objawami problemów wątrobowych są: osłabienie i ogólne złe samopoczucie, spadek masy ciała, nudności, zmniejszenie apetytu, bóle (dyskomfort) po prawej stronie brzucha, wzdęcia i odbijanie po posiłku, zła tolerancja produktów tłuszczowych i alkoholu[4]. Dalszymi konsekwencjami może być m.in. wodobrzusze, rozwój żółtaczki, powiększenie wątroby i obrzęki. Trzeba jednak zaznaczyć, że niewydolność wątroby w początkowym stadium często ma przebieg bezobjawowy[4]. Właśnie dlatego warto dbać o ten narząd każdego dnia. 

Ochrona wątroby: właściwa dieta i suplementacja

W ochronie wątroby najważniejszą rolę pełni właściwa dieta. Spożywane pokarmy nie powinny dodatkowo nadmiernie obciążać przewodu pokarmowego. Zalecane są produkty lekkostrawne, gotowane, duszone lub pieczone zamiast smażonych. Dietetycy wskazują również na unikanie produktów o dużej zawartości błonnika, wzdymających oraz ostrych przypraw[4]. Ważną rolę odgrywa też sposób spożywania posiłków: należy robić to w spokoju i bez pośpiechu. W przypadku osób z niewydolnością wątroby koniecznością okazuje się tymczasowa lub permanentna rezygnacja z alkoholu.

Przy pierwszych objawach i w ramach profilaktyki schorzeń wątroby, można sięgnąć także po dedykowane suplementy diety. Zawarte w nich substancje (najczęściej pochodzenia roślinnego) wykazują działanie hepatoprotekcyjne. Będą to m.in. takie składniki jak korzeń cykorii, który działa przeciwzapalnie i ochronnie na wątrobę[5], czy ostropest plamisty o działaniu żółciopędnym, przeciwzapalnym, odtruwającym, oraz regeneracyjnym na komórki wątrobowe. Za wyjątkowe właściwości ostropestu odpowiada sylimaryna, czyli kompleks kilku substancji o działaniu antyoksydacyjnym[6]. 

W preparatach hepatoprotekcyjnych często stosuje się też ornitynę (asparganian ornityny), która uczestniczy w najważniejszych procesach detoksykacji organizmu: syntezy glutaminy i mocznika. Ornityna aktywuje enzymy biorące udział w tych przemianach, dlatego jest składnikiem zalecanym w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób wątroby oraz w leczeniu pomocniczym przy zaburzeniach czynności wątroby różnego pochodzenia[7]. Jako składniki uzupełniające suplement na wątrobę cennym dodatkiem są fosfolipidy o działaniu ochronnym, hamującym stłuszczenia i zwłóknienia tego narządu[8]. Co więcej, fosfolipidy przyspieszają regenerację i stabilizację błon komórkowych, a wskazaniami do ich stosowania są właśnie przewlekłe i ostre dolegliwości wątroby[8]. 

M. Ciężkowska, K. D. Pluta, Kliniczne metody wspomagania niewydolnej wątroby, Pracownia Inżynierii Tkankowej, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. Macieja Nałęcza, PAN

Zbadaj swoją wątrobę - możesz uratować życie: https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/zbadaj-swoja-watrobe-mozesz-uratowac-zycie 

T. Korab, Dieta w chorobach wątroby, I/ŻYW/OŻP/EDP.02A/III: https://9lib.org/document/qo5jer6k-dieta-chorobach-w%C4%85troby-%C5%BCyw-opracowa%C5%82a-korab-konsultacja-konturek.html 

P. Jakimik, Niewydolność wątroby - objawy, przyczyny i leczenie: https://www.nowafarmacja.pl/blog/niewydolnosc-watroby-objawy-przyczyny-i-leczenie 

N. Siedlecka, Cykoria - niezwykła roślina. Właściwości i wartości odżywcze: https://dietetycy.org.pl/cykoria/ 

A. Kołota, Możliwość zastosowania ekstraktu z sylimaryny w alkoholowej chorobie wątroby – przegląd literatury; Alcohol Drug Addict 2017; 30 (2): 137-154: https://doi.org/10.5114/ain.2017.70290

Ornityna (asparganian ornityny): https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=636 

Fosfolipidy: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=339