Prawdopodobnie nikogo nie zaskoczy stwierdzenie mówiące, iż z biegiem lat skóra - nie tylko na twarzy, ale również na całym ciele - ulega licznym zmianom. Wszystkie te nieuniknione i wywołane działaniem czasu elementy sprawiają, że skóra zmienia się w zasadzie nie do poznania. Możliwe jest wystąpienie różnorodnych przesuszeń, znaczne rozszerzenie porów, a także wystąpienie drobnych linii i zmarszczek. Mnóstwo kobiet dostrzega u siebie również zmianę kolorytu skóry i widoczne zwiotczenie szyi i policzków. Jakie czynniki decydują o wyglądzie? Jak powinna wyglądać pielęgnacja cery dojrzałej? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań dostępne są w naszym artykule. Zapraszamy.
Czym jest skóra i jakie są jej funkcje?
Jednak, aby można było przejść do zalecanych etapów pielęgnacji skóry dojrzałej, a co za tym idzie - odpowiednich rytuałów, warto byłoby nieco bliżej przyjrzeć się ogólnej budowie skóry i jej głównym funkcjom. I tak skóra jest największym narządem, który składa się z tkanek strukturalnie łączących się ze sobą po to, aby spełniać ściśle określone funkcje. Na szczególną uwagę zasługuje również fakt, iż skóra stanowi niezwykle ważną barierę ochronną. Dodatkowo w zależności od miejsca może mieć różną grubość - najcieńsza jest na powiekach, a najgrubsza m.in. na dłoniach i podeszwach stóp. Warto wspomnieć również o tym, że skóra składa się z trzech warstw - naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej, ale to naskórek jest najlepiej widoczną, a jednocześnie najcieńszą warstwą. W rzeczywistości skóra pełni wiele różnych funkcji, spośród których najistotniejszymi wydają się:
- regulowanie temperatury ciała,
- ochrona przed uszkodzeniami fizycznymi, chemicznymi czy biologicznymi,
- reguluje gospodarkę wodno - elektrolitową,
- ochrona przed nadmiernym wnikaniem i utratą wody,
- metabolizowanie i gromadzenie tłuszczu,
- wydzielanie sebum natłuszczającego skórę1.
Chociaż niekiedy zupełnie nie zdajemy sobie z tego sprawy, to skóra ulega znaczącym zmianom już po 30 roku życia, przy czym zmiany w morfologii zmarszczek zachodzą około 33 roku życia. To właśnie dlatego tak ważne jest odpowiednio wczesne włączenie do pielęgnacji właściwych produktów i preparatów. Kluczem jest dbałość skóry od wewnątrz, czyli kwestia właściwej diety i odpowiedniego dostarczania poszczególnych witamin i minerałów. Te w połączeniu ze wsparciem suplementami pomogą chronić skórę przed uszkodzeniami lub zredukować pojawiające się zmiany. I tak w pielęgnacji cery dojrzałej kluczowe będzie działanie na rzecz opóźnienia starzenia się skóry. Ogromne znaczenie będzie mieć więc ochrona przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych - to właśnie dlatego zdecydowana większość kremów nawilżających wyposażona jest w filtr SPF15. Jednak w momencie, gdy mówimy o przedłużonej ekspozycji na słońce - aplikowane filtry powinny wyróżniać się przede wszystkim wysoką jakością. Substancją często włączaną do pielęgnacji cery dojrzałej jest kwas hialuronowy, pomagający w wypełnieniu zmarszczek.
Kluczowym białkiem dla funkcji skóry jest kolagen, który wpływa na elastyczność skóry i jej nawilżenie. Wraz z wiekiem produkcja kolagenu spada i zwiększa się tendencja do wysuszenia skóry i pojawiania się zmarszczek2. Bezwzględnie należy pamiętać jednak o tym, że w procesie syntezy kolagenu niezbędna jest witamina C, która wykazuje również działanie antyoksydacyjne i redukujące uszkodzenia skóry wywołane przez wolne rodniki. Nie zapominajmy, że to właśnie stres oksydacyjny jest czynnikiem inicjującym proces starzenia3.
Jakimi jeszcze składnikami warto wesprzeć pielęgnację skóry dojrzałej?
Warto wspomnieć także o Koenzymie Q10, który nazywany jest również witaminą Q10, będącym ważnym elementem w procesach wytwarzania energii przez mietochondria, czyli piece energetyczne każdej komórki ciała. Wraz z wiekiem, procesami starzenia oraz chorobami współtowarzyszącymi obserwuje się spadek koenzymu Q10 w komórkach ciała. Dzięki temu, że stanowi również pierwszą linię obrony, zapobiega uszkodzeniom skóry. Z wiekiem jednak organizm wytwarza go coraz mniej. Dzięki dostarczeniu odpowiedniej ilość tego związku możliwa jest skuteczna ochrona przed procesami starzenia w tym m.in. likwidowanie istniejących zmarszczek, regeneracja skóry, ochrona skóry przed niedotlenieniem, przyspieszenie odnowy biologicznej, a także opóźnienie procesów starzenia4. Niektóre badania wskazują także, że osoby z niskim stężeniem Q10 mogą być bardziej narażone na rozwój raka skóry5. Z kolei Astaksantyna jest naturalnym karotenoidem o właściwościach przeciwutleniających. Dowiedziono jednocześnie, że jej suplementacja (4 mg dziennie) wpływa zbawiennie na kondycję skóry (zwiększenie elastyczności, nawilżenie i redukcja głębokości zmarszczek).
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują również na pozytywne działanie witaminy A i E jako substancji odżywczych. Jednak, aby faktycznie tak było, muszą być rozpuszczone w tłuszczach lub spożyte wraz z tłuszczami znajdującymi się w pokarmie. Osoby posiadające cerę dojrzałą powinny bezwzględnie pamiętać o tym, że skórę należy odżywiać od wewnątrz - w momencie, gdy niemożliwe jest dostarczenie wszystkich niezbędnych składników za pomocą diety, pomocne może okazać się wsparcie suplementami, o których więcej pisaliśmy w naszym artykule “Jak wybrać wartościowe suplementy? Na co zwrócić uwagę?”. Model śródziemnomorski za sprawą wielu antyoksydantów wpływa na zmniejszenie stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych, które negatywnie oddziałują na kondycję skóry. Należy pamiętać jednocześnie o odpowiednim nawodnieniu, które jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Cera dojrzała a dieta
Dieta ma olbrzymie znaczenie dla pielęgnacji skóry. Śmiało można powiedzieć, że spożywane produkty znajdują na niej odzwierciedlenie. Dieta powinna być zrównoważona i składać się w 40-60% z węglowodanów złożonych, 20-30% z białek, a także 10-20% z tłuszczu - wyznacznikiem powinien być stan zdrowia, a także poziom aktywności fizycznej. Z pożywieniem warto dostarczać także niezbędne składniki mineralne, które są budulcem pięknej skóry. Do zdrowego i promiennego wyglądu potrzebuje m.in.: jodu, cynku, krzemu i siarki, selenu, witamin z grupy B i zdrowych tłuszczów (omega-3 z ryb, oleju z wiesiołka, orzechów i pestek). I tak jod przyspiesza szybkość procesów metabolicznych w skórze i zapobiega przedwczesnemu tworzeniu się zmarszczek. Znaleźć go można w rybach, owocach morza, nasionach słonecznika, soli morskiej. Cynk nasila i stymuluje wzrost komórek, a wraz z witaminami A i B jest pomocny we wspieraniu leczenia trądziku. W cynk obfitują świeże kiełki zbóż, fasola, orzechy, zielone warzywa i ostrygi. Krzem jest składnikiem wspierającym procesy powstawania kolagenu i utrzymanie napięcia skóry. Znaczne ilości znajdują się w skrzypie, jabłkach, nasionach słonecznika, migdałach, orzechach, winogronach. Z kolei siarka nazywana jest minerałem piękna, pomagającym utrzymać gładką i promienną skórę. Źródłami pokarmowymi może być chrzan, fasola, chude mięso, jaja, świeże ryby, seler czy kapusta włoska6.
Pełnowartościowa, różnorodna dieta obfitująca w cenne makro i mikroelementy będzie przekładać się korzystnie na mikrobiotę jelitową. Wiele badań potwierdza, że jelita i zamieszkująca w nich społeczność mikrobów komunikuje się ze skórą (oś jelito - skóra), dlatego dbałość o stan równowagi w jelicie (stan eubiozy, która sprzyja zdrowiu ogólnemu) to synonim zdrowia, także w kontekście kondycji skóry7. Jak widać, na wygląd skóry gigantyczny wpływ mają codzienne wybory, dieta, odpowiednia suplementacja, a także prowadzony styl życia. W pielęgnacji warto pamiętać o tym, że istnieje wiele różnorodnych sposobów, które mogą okazać się pomocne w zapobieganiu powstawania oznak starzenia, zmarszczek czy ujednoliceniu kolorytu cery. Podczas zakupów warto jednak zwracać uwagę na składy produktów.
- 1. S. Tourles, Piękna i zdrowa skóra, Piękna i zdrowa skóra, Warszawa 2006, s. 11-14.
- 2. Quan T, Fisher GJ. Role of Age-Associated Alterations of the Dermal Extracellular Matrix Microenvironment in Human Skin Aging: A Mini-Review. Gerontology. 2015;61(5):427-34.
- 3. P. Wasilewski,M. Jabłońska, Dlaczego skóra twarzy się starzeje i jak można temu przeciwdziałać, 2012.
- 4. U. Gałka,J. Ogonowski, Koenzym Q - powstawanie, właściwości i zastosowanie w preparatach kosmetycznych, 2015.
- 5. Rusciani L, Proietti I, Rusciani A et al. Low plasma coenzyme Q10 levels as an independent prognostic factor for melanoma progression. J Am Acad Dermatol. 2006 Feb;54(2):234-41.
- 6. S.Tourles., dz.cyt., s. 18-19.
- 7. De Pessemier B, Grine L, Debaere M et al. Gut-Skin Axis: Current Knowledge of the Interrelationship between Microbial Dysbiosis and Skin Conditions. Microorganisms. 2021;9(2):353. Published 2021 Feb 11.