Choroby tarczycy diagnozowane są u coraz większej ilości osób. Jak pokazują statystki, obecnie zmaga się z nimi nawet około 5% społeczeństwa. Do najpopularniejszych odmian zalicza się m.in. Hashimoto, będące również przyczyną niedoczynności tarczycy. Jakie są najczęstsze objawy choroby Hashimoto? Jak powinno wyglądać leczenie? Zapraszamy do lektury!
Hashimoto - co to jest?
Choroby tarczycy diagnozowane są u coraz większej ilości osób. Jak pokazują statystki, obecnie zmaga się z nimi nawet około 5% społeczeństwa. Do najpopularniejszych odmian zalicza się m.in. Hashimoto, będące również przyczyną niedoczynności tarczycy. Jakie są najczęstsze objawy choroby Hashimoto? Jak powinno wyglądać leczenie? Zapraszamy do lektury!
Hashimoto, znane również jako przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest chorobą, w której dochodzi do zapalenia tarczycy spowodowanego przez układ odpornościowy, który błędnie atakuje własne komórki organizmu, co prowadzi do produkcji przeciwciał skierowanych przeciwko tarczycy (anty-TPO i anty-TG), wywołując stan zapalny. Ten może z czasem doprowadzić do uszkodzenia gruczołu oraz innych organów w ciele.
Warto wspomnieć, że Hashimoto to schorzenie, z którym trudno się uporać, a jego bezpośrednie leczenie przy pomocy leków nie jest możliwe. Terapia farmakologiczna, w tym przypadku przyjmowanie lewotyroksyny, jest zalecana wówczas, gdy choroba jest powiązana z wystąpieniem niedoczynności tarczycy, co ma na celu uzupełnienie brakujących hormonów.
Czynniki przyczyniające się do rozwoju Hashimoto obejmują: genetyczną skłonność do chorób, infekcje wirusowe i bakteryjne, niedobory składników odżywczych, problemy z funkcjonowaniem jelit, nadmierne stosowanie niektórych leków, ekspozycję na toksyczne metale ciężkie oraz chroniczny stres.
Znaczenie aktywności fizycznej przy Hashimoto
Aktywność fizyczna i ruch są istotne dla zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia, niosąc ze sobą jednocześnie liczne korzyści zdrowotne. Odgrywają istotną rolę w regulacji poziomu hormonów, jak chociażby kortyzolu, który może być zaburzony przy problemach z tarczycą. Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom możliwa jest poprawa metabolizmu, co jest ważne zarówno przy nadczynności, jak i niedoczynności tarczycy, pomagając w normalizacji tempa przemiany materii.
Ponadto regularny wysiłek fizyczny wspiera kontrolę masy ciała, co jest szczególnie ważne przy zaburzeniach tarczycy, często prowadzących do zmian w wadze. Ćwiczenia przyczyniają się również do poprawy nastroju i redukcji stresu, co ma duże znaczenie przy zaburzeniach nastroju, lęku czy zmęczeniu. Wzmacnianie mięśni i kości jest kolejnym aspektem, na który warto zwrócić uwagę - szczególnie przy niedoczynności tarczycy, która może prowadzić do ich osłabienia. Regularne ćwiczenia, takie jak np. trening siłowy, są zalecane w celu poprawy siły i wytrzymałości. Dodatkowo aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na zdrowie serca, zmniejszając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych poprzez poprawę wydolności serca i obniżenie ciśnienia krwi.
W kontekście Hashimoto i innych zaburzeń tarczycy ważne jest, aby ćwiczenia były regularne i dostosowane do indywidualnych możliwości oraz zaleceń lekarskich. Istotna jest równowaga między aktywnością a odpoczynkiem, aby nie przeciążać organizmu. Początkowo warto skorzystać z pomocy trenera, który pomoże dobrać odpowiednie ćwiczenia, zwracając uwagę na poprawność techniki. Regularność i motywacja do treningów pod okiem specjalisty mogą ułatwić osiągnięcie lepszych wyników w zarządzaniu objawami Hashimoto i poprawie ogólnego stanu zdrowia.
Jak powinna wyglądać dieta przy Hashimoto?
W diecie osób z Hashimoto ważne jest zachowanie równowagi między białkami, tłuszczami i węglowodanami. Idealnie skomponowane posiłki powinny łączyć te makroskładniki. Alternatywą może być połączenie węglowodanów z białkiem lub węglowodanów z tłuszczem.
Zalecane źródła białka obejmują chude mięso, ryby w umiarkowanych ilościach, nabiał bez cukru, jaja, produkty sojowe jak tofu czy tempeh, a także nasiona roślin strączkowych i makarony z nich wykonane, oraz quinoa. Dla zdrowych tłuszczów warto sięgać po oleje tłoczone na zimno, takie jak oliwa z oliwek czy olej lniany, orzechy i nasiona, miękkie margaryny, tłuste ryby bogate w omega-3, a w mniejszym stopniu po tłuszcze zwierzęce.
Węglowodany najlepiej czerpać z pełnoziarnistych produktów zbożowych, takich jak płatki owsiane, kasze, makarony pełnoziarniste, ryż, ziemniaki i bataty w umiarkowanych ilościach, a także z większości warzyw i owoców o niższym stopniu dojrzałości.
W kontekście choroby Hashimoto, gdzie organizm zmaga się z przewlekłym stanem zapalnym, zalecana jest dieta o właściwościach przeciwzapalnych, takich jak dieta śródziemnomorska. Ten sposób żywienia ogranicza spożycie tłuszczów nasyconych, promując jednocześnie bogactwo witamin, nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz bioaktywnych związków roślinnych, co przyczynia się do właściwości antyoksydacyjnych i przeciwzapalnych.
Znaczenie i rola suplementacji przy chorobie Hashimoto
Co suplementować przy Hashimoto? Właściwe poziomy żelaza, selenu, cynku oraz witaminy D są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Często spotykanym problemem wśród osób z chorobą Hashimoto jest niedobór żelaza i anemia, co może negatywnie wpływać na metabolizm hormonów tarczycowych. Niedobór żelaza może pogłębiać objawy niedoczynności tarczycy i zwiększać potrzebę leczenia hormonalnego. Dlatego w diagnostyce warto uwzględnić badanie morfologii krwi oraz poziomy żelaza i ferrytyny.
Równie istotne jest zapewnienie odpowiedniej ilości selenu i cynku, które odgrywają rolę w produkcji i przemianie hormonów tarczycowych. W przypadku niewystarczającej podaży tych składników z dietą zalecana może być ich suplementacja po konsultacji z dietetykiem. Witamina D, wpływająca na układ odpornościowy jest szczególnie ważna w chorobach autoimmunologicznych. Ze względu na częste niedobory witaminy D, zaleca się monitorowanie jej poziomu w organizmie, co umożliwi dostosowanie odpowiedniej suplementacji. Mioinozytol, wpływający na poprawę wrażliwości na insulinę poprzez wspieranie transportu glukozy do komórek, może być korzystnym dodatkiem, szczególnie u osób z zaburzeniami metabolicznymi. NAC ma istotne znaczenie w procesach oczyszczania organizmu, które mogą przebiegać nieprawidłowo u osób cierpiących na Hashimoto.
Adaptogeny, takie jak różeniec górski, mogą wspierać organizm w reakcji na stres, regulując wydzielanie hormonów stresu i poprawiając adaptację do niekorzystnych warunków. Suplementacja bakopą może być korzystna dla poprawy funkcji poznawczych.
Podsumowując, zaburzenia tarczycy są coraz powszechniejsze, wpływając na znaczną część społeczeństwa. Hashimoto wymaga kompleksowego podejścia terapeutycznego, w tym farmakologicznego wsparcia w przypadku towarzyszącej niedoczynności tarczycy. Ważne jest również zachowanie aktywnego trybu życia, zrównoważonej diety oraz suplementacji niezbędnych składników, co wspomaga funkcjonowanie tarczycy i ogólną kondycję zdrowotną.
- Bibliografia:
- Luty J., Bryl E.,Choroba Hashimoto — aspekt genetyczny i środowiskowy, Forum Medycyny Rodzinnej 2017, tom 11, nr 1, 1–6 3 .
- Hashimoto: gdy brakuje hormonów tarczycy, online: https://zdrowie.pap.pl/dieta/hashimoto-gdy-brakuje-hormonow-tarczycy, dostęp: 24.05.24.
- Kus K., i in.,Choroba Hashimoto – efektywność diety bezglutenowej, DOI: https://doi.org/10.20883/ppnoz.2016.22.