Witamina C, znana również jako kwas askorbinowy, jest jednym z najważniejszych składników odżywczych, które wspierają rozwój płodu i ogólny stan zdrowia kobiety w ciąży. W kontekście karmienia piersią, witamina ta odgrywa kluczową rolę dla zdrowia zarówno świeżo upieczonej matki, jak i niemowlęcia. W artykule postaramy się odpowiedzieć na pytania dotyczące witaminy C podczas tych wyjątkowych okresów w życiu kobiety. Zastanawiasz się, czy witamina c przy karmieniu piersią jest dozwolona? Jak wygląda kwestia jeśli chodzi o witaminę C w ciąży ? Zapraszamy do lektury!
Najważniejsze informacje na temat witaminy C
Witamina C, znana także jako kwas askorbinowy, jest niewątpliwie jednym z najbardziej rozpoznawalnych składników odżywczych, ale czy aby na pewno udało nam się dokładnie poznać jej dobroczynny wpływ na stan naszego zdrowia? Po pierwsze, witamina C odgrywa kluczową rolę w produkcji kolagenu, czyli białka występującego w tkankach łącznych, takich jak włosy, kości czy stawy. Jako jeden z głównych antyoksydantów w naszym organizmie, chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Właściwości antyoksydacyjne wspomagają również prawidłowe działanie układu immunologicznego.
Witamina C jest także zaangażowana w metabolizm kilku ważnych neuroprzekaźników, takich jak noradrenalina czy serotonina, które mają wpływ na nasze samopoczucie, energię oraz ogólne funkcje kognitywne. Dodatkowo kwas askorbinowy wspomaga wchłanianie żelaza, pomagając jednocześnie w przyswajaniu żelaza ze źródeł roślinnych.
Jednak mimo wszystkich tych korzyści należy pamiętać, że nasz organizm nie potrafi magazynować witaminy C, a jej nadmiar jest usuwany z organizmu wraz z moczem - to wszystko sprawia, że regularne jej dostarczanie z pożywieniem lub właściwa suplementacja są istotne dla zachowania zdrowia. Niedobory witaminy C mogą prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych, w tym szkorbutu – choroby, która była powszechna wśród marynarzy, zanim odkryto znaczenie cytrusów w diecie. Warto również dodać, że zapotrzebowanie na witaminę C może wzrastać w okresach zwiększonego stresu, stanach chorobowych czy podczas intensywnego wysiłku fizycznego - warto być świadomym jej roli i dbać o jej odpowiednią podaż w diecie. To doskonały moment, aby dowiedzieć się nieco więcej na temat witaminy C w ciąży.
Czy witamina C jest szkodliwa w ciąży?
Nie ma konkretnych dowodów naukowych wskazujących na to, że witamina C w dawkach zalecanych jest szkodliwa dla kobiet w ciąży. W rzeczywistości odpowiednia ilość witaminy C w ciąży może mieć korzystne działanie w zapobieganiu pewnym komplikacjom, takim jak, chociażby przedwczesne oddzielenie łożyska. Należy wspomnieć również o zmniejszeniu ryzyka powikłań w ciąży, takich jak stan przedrzucawkowy, wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu i niedokrwistość z niedoboru żelaza u matki. O tym, jakie znaczenie dla organizmu ma żelazo, przeczytasz na naszym blogu. Badania sugerują także, że odpowiedni poziom witaminy C w diecie kobiety w ciąży może wspomagać prawidłowy rozwój płodu i chronić przed niekorzystnymi skutkami stresu oksydacyjnego.
Należy pamiętać jednakże, że nadmierne spożycie witaminy C w ciąży może prowadzić do dolegliwości żołądkowych, takich jak nudności, wymioty, biegunka czy wysypka skórna. Długotrwałe przyjmowanie dużych dawek witaminy C może również zakłócić metabolizm niektórych minerałów, takich jak miedź czy selen.
Warto również podkreślić, że witamina C, podobnie jak wszystkie witaminy i minerały, wykazuje optymalne działanie, gdy zachowana jest równowaga z innymi składnikami odżywczymi. Przyjmowanie nadmiernej ilości jednej witaminy może zaburzać tę harmonię, hamując jednocześnie przyswajanie innych ważnych składników. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji.
Kiedy warto sięgać po witaminę C w ciąży?
Rekomenduje się regularne spożywanie witaminy C w ciąży, zwłaszcza z naturalnych źródeł takich jak owoce i warzywa. Nie jest tajemnicą, że ciąża jest jednym z tych okresów, w którym wzrasta zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze. Jak wspomnieliśmy wyżej, witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu, który jest kluczowym składnikiem tkanki łącznej. Właśnie dzięki kolagenowi naczynia krwionośne, skóra i kości zdobywają elastyczność i wytrzymałość. W czasie ciąży, rosnące zapotrzebowanie organizmu na kolagen sprawia, że dostarczanie odpowiedniej ilości witaminy C staje się nad wyraz istotne.
Oprócz tego witamina C pomaga w przyswajaniu żelaza z pożywienia, co jest niezwykle ważne w ciąży, gdy zapotrzebowanie na ten pierwiastek również wzrasta - to zapewnia z kolei prawidłowe funkcjonowanie zarówno organizmu matki, jak i rozwijającego się płodu. Niedobór żelaza może prowadzić do anemii, co z kolei może skutkować komplikacjami w czasie ciąży, a także podczas i po porodzie. Kobiety w ciąży są również w większym stopniu narażone na infekcje - dlatego tak ważne jest wsparcie układu odpornościowego. Witamina C, jako antyoksydant, wspiera układ odpornościowy, chroniąc komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki oraz zwiększając aktywność białych krwinek.
Chociaż rekomenduje się spożywanie witaminy C głównie z naturalnych źródeł, w pewnych sytuacjach, np. w przypadku ograniczonej diety, alergii pokarmowych czy problemów trawiennych, suplementacja witaminy C może okazać się konieczna.
Witamina C przy karmieniu piersią
Karmienie piersią to wyjątkowy okres, w którym matka przekazuje swojemu dziecku niezbędne składniki odżywcze, w tym witaminy. Witamina C, która jest przekazywana wraz z mlekiem matki, ma fundamentalne znaczenie dla rozwijającego się systemu odporności niemowlęcia. Naturalnie występujące w mleku matki stężenie witaminy C jest zwykle odpowiednie dla potrzeb niemowlęcia. Jednak ważne jest, aby matka karmiąca piersią dbała o odpowiednie spożycie witaminy C przy karmieniu piersią, aby zapewnić jej optymalny poziom w mleku. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że zapotrzebowanie u kobiet karmiących piersią na tę witaminę wzrasta o około 43% i wynosi 100 mg/dobę. Jej bogatym źródłem są m.in. świeże owoce i warzywa. Podobnie jak w przypadku np. kwasu foliowego, dieta kobiet karmiących na diecie wegetariańskiej nie powinna być przyczyną niedoborów witaminy C.
Niemniej jednak wymienione wartości mogą się różnić w zależności od indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia kobiety. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o suplementacji.
Niedobór witaminy C w ciąży
Niedobór witaminy C w ciąży może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak skaza krwotoczna czy niski przyrost wagi płodu. Ponadto, niski poziom witaminy C może zwiększyć ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu i powikłań położniczych. Dlatego niezwykle ważne jest monitorowanie spożycia witaminy C i dbanie o zrównoważoną dietę podczas ciąży.
Podsumowanie
Witamina C odgrywa odgrywa ważną funkcję w ciąży i podczas karmienia piersią. Dostarczanie odpowiedniej ilości tej witaminy jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju płodu i zdrowia matki. Choć zaleca się, aby witamina C dostarczana była z naturalnych źródeł, w pewnych sytuacjach suplementacja może okazać się konieczna. Nie należy zapominać jednak, jak ważne jest kierowanie się zaleceniami specjalistów i wsłuchiwanie się w indywidualne potrzeby organizmu.
Źródła:
- 1. PubMed Central, Vitamin C and Immune Function, online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5707683/m dostęp: 24.10.23.
- 2. I. Cichecka, Żywienie w stwardnieniu rozsianym, Broszura dietetyczna, 2017.
- 3. M.Białek, M.Czauderna, Budowa chemiczna oraz funkcje fizjologiczne wybranych antyoksydantów, Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego Polskiej Akademii Nauk.
- 4. J.Guz, R.Oliński, Rola witaminy C w regulacji epigenetycznej, Postepy Hig Med Dosw (online), 2017; 71: 747-760.
- 5. PubMed Central, Vitamin C supplementation in pregnancy, online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9039972/, dostep: 24.10.23.
- 6. PubMed Central, Vitamin C: the known and the unknown and Goldilocks, online: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26808119/, dostęp; 24.10.23.
